خصوصيات عاطفي و هيجاني نوجوان
تغييرات ناگهاني بعد از يک ادراک حسي يا تصوير و يادآوري آن در رفتار فرد که همراه اضطراب بدني مي باشد هيجان مي نامند . هيجانات معمولا وقتي عارض مي شوند که شخص نتواند خود را متناسب با اوضاع پيش آمده هماهنگ سازد براي اينکه دانش آموزي را خوب بشناسيم نيازمنديم اطلاعاتي درباره ي ابعاد چهارگانه او بدست آوريم 1- اعمال ظاهري 2- افکار شخصي و پنهاني 3- احساسات 4- انگيزه ها هيجانات و عواطف دانش آموز پسر در تمام فعاليت هاي او در محيط مدرسه مؤثرند هرگاه برنامه ي مدرسه براي او مناسب باشد و از فعاليت هاي خو لذت خواهد برد و نسبت به آن ها خوشبين بوده و براي ادامه آنها خواهد کوشيد همچنين در روابط محصل و معلم و روابط انساني محيط مدرسه بسيار مؤثرند و چگونگي اين روابط در امر تربيت تأثير مستقيم دارد.
معلم براي اينکه کارش بهتر باشد بايد به هيجانها و عواطف موجود در کلاس که شامل خودش نيزهست حساس باشد او بايد عملا نشان دهد که به احساسات دانش آموزان ارزش قائل است و هريک از ايشان براي او داراي ارزش و اهميت اند.
روانپزشکان سالهاي بين 18-12 را سن نا آرام خوانده است و معتقد است افراد در اين مرحله نه کودک اند و نه بزرگسال در نتيجه کاملا از خود مطمئن نيستند.
هيجانها و عواطف نوجوان غالبا خصائص زير را دارا مي باشد .
1- شدت : هيجانها و عواطف به صورت شديد ظاهر مي شوند.
2- سرعت : نوجوان از محرک هاي هيجاني به سرعت متأثر مي شود و علت اين تأثير سريع پيدايش اختلال در تعادل غدد داخلي و تغيير گرايش او نسبت به محيط است و به همين سبب ديگر اطمينان خاطر دوران کودکي را ندارد و همين که رفتاري از رفتارهايش مورد انتقاد ديگران قرار گيرد ناراحت مي شود و در پنهاني و آشکار اشک مي ريزد و هرگاه بخواهد براي همکلاسان خود سخنراني کند يا مأمور خواندن مقاله اي در مدرسه شود احساس دلتنگي و ناراحتي مي کند.
3- افسردگي : گاهي نوجوان در بيان و تفسير هيجانهايش شک مي کند و آن ها را از ترس انتقاد و سرزنش مردم ظاهر نمي نمايد از اين رو در خود فرو رفته و اندوهناک به توهمات خود پناه مي برد و از مردم کناره گيري مي کند و گاهي از اين آروزها و اميال خود را با حقايق روزانه سازگار نمي يابد نوميد مي شود.
4- عدم کنترل نوجوان در تفسير هيجانهاي خود بي باک مي شود و به کارهاي سريع اقدام مي کند ولي بعدا پشيمان شده و دچار شک و ضعف مي شود و به سرزنش خود مي پردازد چنانکه وقتي در ميان جمعي باشد از شنيدن يک داستان فکاهي آنچنان قهقه مي زند که وقتي وضع غير مناسب خود را درک مي کند از اين عمل پشيمان مي شود و خود را سرزنش مي کند.
5- ناپايداري : پاسخهاي عاطفي نوجوانان ناپايدارند و اين ناپايداري ممکن است ناشي از عوامل ذيل باشد :
الف – تغييرات غدد داخلي که آمادگي او را براي تحريک عاطفي بيشترمي کنند.
ب – زندگي براي نوجوان ناپايدار است زيرا او با تعارضهاي زياد خانوادگي برخورد مي کند
ج – ناپايداري عواطف نوجوان و تغييرات بلوغي و ترديدهاي اجتماعي که دائما باعث تنش عاطفي در نوجوان مي شدند.
6- مظنون بودن : نوجوان از اينکه در نظر ديگران جلوه مي کند نگران و مظنون مي شود و اين حالت هنگامي بيشتر مي شود که مورد توجه افراد ناشناس قرار مي گيرد.
7- ناشيگري : نوجوان در اظهار يک پاسخ عاطفي تازه بي تجربه است بعضي نمي داند محبت خود را به جنس مخالف چگونه نشان دهد
