1ـ یك مكان معین را برایمطالعه كردن اختصاص دهید. آیا شما مكانی را در اختیار دارید كه در آن با خودتان خلوت كنید؟
اگر تصمیم به مطالعه كردن دارید، باید بهترین مكان ممكن را برای این كار پیدا كنید. البته این مكان حتما باید آرام و بی سرو صدا باشد و درآن شخص در اثر صداهایی مانند رادیو، تلویزیون و سرو صدای اشخاص دچار گیجی نشود. اما این مسئلهكاملا هم قطعی نمی باشد. چون 80% مطالعهﻱ دانشجویان در اتاق خودشان انجام میشود نه در كتابخانه.
مكانی كه شما در آن به مطالعه میپردازید و هیچ كار دیگری در آن انجام نمیدهید، بهترین چیز ممكن در دنیا می باشد. پس از مدتی، مطالعه كردن به رفتاری مناسب با آن محیط ویژه تبدیل می شود. سپس در هرجایی كه در این دنیا قرار بگیرید، فكر میكنید باید كار متناسب آن محل را انجام دهید. به این روش توجه كنید:
هنگامی كه وارد كلاس درس میشوید ومینشینید، كارتان را با توجه به حرف های استاد شروع میكنید،. در این جا نگرش ها و توجه و رفتارتان به طور خودكار عمل میكنند. برای این كه قبلاً آن اتاق با چیزهایی مانند درس و گوش دادن وغیره مرتبط شده است چنان چه موقعیت این مكان ( كلاس درس ) را برای جاهای دیگر هم بوجود بیاورید، در مییابید كه در آن مكان ها هم آسان تر مینشینید و مطالعه میكنید.
2ـقبل از شروع یك تكلیف، زمانی را كه برای پایان دادن به آن انتظار دارید برروی یك صفحه بنویسید. گزارشی از اهداف مورد نظرتان تهیه كنید. این مرحله در كل، زمانی را تلف نمی کند، اما میتواند بسیار مفید باشد. این مرحله ممكن است فشار خیلی كمی بر روی شما داشته باشد و در نتیجه رفتار مطالعهﻱ شما به صورت ثابتی بهبود مییابد. صفحهای كه بر روی آن اهدافتان را یادداشت كردهاید، به عنوان شاخصی از كارآمدی روش مطالعه تان نگهداری كنید. سعی كنید هر روز هنگام عصر سطح اهدافتان را به طور جزئی افزایش دهید، سعی نكیند كه درجهﻱ اهدافتان را به صورت رؤیایی بالا ببرید. فقط اهداف را بافاصلهﻱ زمانی كم افزایش دهید.
3ـ با انتخاب نمادهای اجتماعی كه به مطالعه مربوط است، توانایی تمركزتان را تقویت كنید. در این رابطه شکل خاصی از لباس مثلاً یك كلاه، روسری ، یك مجسمهﻱ جدید و ... را انتخاب كنید. قبل از این که مطالعه را شروع كنید، كلاه را بپوشید یا مجسمهﻱ كوچكتان را بر روی میز قرار دهید. این اعمال از دو راه به تمركز شما كمك می كنند. اول از همه، علامتی برای اشخاص دیگر است مبنی بر این که در حال كاركردن هستید و محترمانه از آن ها میخواهید كه مزاحم شما نشوند ( تمركزتان را به هم نزنند ). دوم، برگزار كردن این مراسم كوتاه و منظمبه شما در انجام دادنكارتان كمك می کنداما به هنگام نامه نوشتن، تخیل كردن و یا پرسه زدن در اطراف، از مجسمه یا كلاهتان استفاده نكنید. استفاده از این روش را فقط به زمان مطالعه اختصاص دهید. اگر جادویتان علاوه بر كتاب با چیزهایی دیگر نیز مرتبط شده به دنبال یك نماد دیگر باشید. باید مواظب باشید كه نمادهایتان به نشان هایی برای برانگیختن رؤیا ها تبدیل نشوند.
4ـ اگر حواستان پرت شده است، بایستید و رویتان را از كتاب هایتان برگردانید: در حالی كه به كتاب خیره شده و در مورد قویتر شدن ضعف تان با خود نجوا می كنید. پشت میزتان ننشینید، اگر این كار را بكنید بعد از مدتی مطالعه با رؤیاپردازی و احساس گناه مرتبط خواهد شد و اگر مجبور به تخیل هستید كه همهﻱ ما گاهی انجام می دهیم بلند شده و در اتاق قدم بزنید. اتاق را ترك نكنید. فقط بایستد و در حالی كه به تكالیف درسی تان نگاه نمی كنید به تخیل بپردازید. عمل فیزیكی ایستادن، فكر شما را بر روی كارتان متمركز میسازد. در این مورد سعی كنید. به زودی متوجه میشوید گفتن این جمله به خود كه « من باید بایستم» به شما در متمركز كردن حواستان كمك می کند.
5ـ در آخر هر صفحه مكث كنید. و وقتی كه مشغول خواندن هستید، آهسته تا 10 بشمارید. این ایدهای است كه زمان مطالعه شما را ممكن است افزایش دهد. اگر هنگام خواندن افكارتان آشفته است و نمیتوانید تمركز داشته باشید، این كار برای شما سودمند است. اگر در حین مطالعه كسی از شما سؤال كند كه «چقدر خوانده اید» شما تنها به او جواب دهید: «در حدود سی دقیقه». این روش را به كار ببرید اما به خاطر داشته باشید این راه فقط به عنوان یك راه حل اضطراری برای نداشتن تمركز به كار میرود.
6ـ برای شروع مطالعه، زمان معینی را اختصاص دهید. رفتار و عادات معین همیشه در طی روز در زمان مربوط به خودشان رخ می دهند . اگر یك روز خود را مورد بررسی قرار دهید ، در می یابید كه همیشه كارهای معینی را در زمان های پیش بینی شده ای انجام می دهید . ممكن است كه این مسئله درروزهای مختلف، تغییراتی داشته باشد اما عموماً بعضی از رفتارهای شما به صورت عادی دارای وقت بخصوصی میباشند. اگر با خودتان رو راست وصادق باشید، درمی یابید كه شروع كردن رفتارهای كنترل شده توسط زمان، كاری نسبتاً ساده است. مسئلهﻱ مورد توجه این استكه اگر بتوانید به طور عادتی مطالعه كنید یا حداقل قسمتی از مطالعه روزانهﻱ خود را انجام دهید، بعدها شروع آن آسان تر خواهد بود . سعی كنید زمان مطالعه را به صورت عادتی در آورید و به آن چه كه قبل از شروع مطالعه انجام می دهید، دقت كنید. این یك روش برای بهتر كردن تمركزتان است .
7ـ درست قبل از شروع زمان مطالعه ، هیچ كار ناتمامی را شروع نكنید. بسیاری از مردم در مورد كارهایی كه نسبت به انجامشان تعهد دارند و نیمه تمام مانده اند ، فكر می كنند . آن ها مجبور هستند كه این كار ها را انجام دهند تا از تعهدی كه دارند، رهایی یابند . فعالیت های نیمه تمام معمولاً بیش تر از كارهای تكمیل شده ، ذهن را مشغول میكنند. اگر عقیدهﻱ مذكور را دربارهﻱ عادت تخیل كرد به كار ببرید، متوجه خواهید شد كه فعالیت ها و تكالیف ناتمام در مقایسه با آن هایی تمام شدهاند، بیش تر موجب تخیل ورؤیا پرد ازی میگردند. بنابراین وقتی كه میدانید به زمان مطالعه كه خودتان آن را انتخاب كردهاید، نزدیك میشوید ذهنتان را درگیر مسائل پیچیده و بحثهای طولانی نكنید.
سعی كنید كه به زمان مخصوص مطالعه عادت كنید وبه اعمالی كه قبل از شروع مطالعه انجام می دهید ، توجه كنید . این راهی برای بالا بردن توانایی تمركز شماست.
8ـ اهداف كوتاه مدت و منظمی را برای خود در نظر بگیرید. این زمان را به زیر مجموعههایی تقسیم كنید وقتی كه اولین صفحه را تمام كردید، زمان خاصی را برای این كار اختصاص دهید. اگر ریاضی میخوانید ، زمانی را برای حل هر مسئله در نظر بگیرید. به عبارت دیگر تكالیف تان را به واحدهای كوچكی تقسیم كنید . برای همهﻱ اهداف معین شده زمانی را تعیین كنید . این شیوه توانایی شما را برای مطالعه كردن ، افزایش می دهد بدون این که تمركزتان را از دست بدهید.
9 ـ از یك دفترچهﻱ یادداشت به عنوان یادیار استفاده كنید. ترفند دیگری كه به شما در با لا بردن تمر كز كمك می كند ، قرار دادن یك مداد و كاغذ در كنار دفتر یادداشت شما است . اگر در هنگام مطالعه ، ذهنتان مشغول مسائلی می شود كه باید آن را انجام دهید آن را در دفترچه یاد داشت كنید در این صورت مطمئن می شوید كه در صورت نگاه كردن به دفترچه متوجه كارهایی كه باید انجام دهید خواهید شد. نگرانی در مورد فراموش كردن كارهایی كه باید انجام دهید، ممكن است موجب اختلال در مطالعه شود.
10ـ قبل از این که مطالعه را شروع كنید، استراحت كنید. برای تمركز داشتن از خودتان بپرسید: آیا مطالعه وكار كردن بر روی كتاب، چیزی است كه مرا بترساند؟
اگر مجبور باشید كه موارد ناخوشایندی را مطالعه كنید و شما میدانید كه از خواندن آن مطالب احساس بدی به شما دست میدهد، چه عكس العملی نشان میدهید ؟ احتمالاً مطالعه را متوقف كرده و مشغول خیالبافی میشوید ودلایل خوبی برای متوقف كردن مطالعه پیدا میكنید. اگر اینگونه عمل كنید میتوان گفت كه اضطراب یادگیری دارید،تنها راه از بین بردن اضطراب یادگیری، یادگرفتن این مطلب است كه چگونه استراحت كنیم. اگر از لحاظ حسمی و روحی كاملا استراحت كرده باشید، تقریباً غیر ممكن است كه هیچ نگرانی از خواندن به خود راه دهید. كتاب را با آرامش مطالعه كنید نه با هیجان و اضطراب. وقت مطالعه، مطالعه كنید ونگرانی رابرای زمان خودش بگذارید. هردو را در یك زمان انجام ندهید.